Με την προϋπόθεση ότι μετά τις εκλογές θα συνεχιστεί και θα ενταθεί το συμμάζεμα των δημοσίων οικονομικών,η Ελλάδα θα προσεγγίσει το σημείο ισορροπίας στη διάρκεια του 2013. Ενα απλό κριτήριο των εξελίξεων μπορεί να είναι το κλείσιμο της ψαλίδας που διαπιστώνει κανείς όταν συγκρίνει τα μεγέθη του προϋπολογισμού με τις κατά μέσο όρο επιδόσεις των κρατών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η ελληνική κυβέρνηση συλλέγει λιγότερους φόρους και προκαλεί μεγαλύτερες δαπάνες. Το άθροισμα των δύο υποδεικνύει την απόσταση που έχουμε να διανύσουμε μέχρις ότου προσεγγίσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Πράγματι,το 2009 απήχαμε 10,5 εκατοστιαίες μονάδες του εγχωρίου προϊόντος. Οι 6,3 μονάδες οφείλονταν στην υστέρηση των εσόδων και οι 4,2 μονάδες στα μεγαλύτερα έξοδα.
Ενα χρόνο αργότερα,μετά την αρχική προσπάθεια δημοσιονομικής λιτότητας,η διαφορά αυτή μειώθηκε σε 5,4 μονάδες του ΑΕΠ. Υπολογίστηκε ότι το 2011 έπεσε περαιτέρω στο 4% του ΑΕΠ. Τα πράγματα θα είναι καλύτερα το 2012,οπότε,σύμφωνα με τους υπολογισμούς που υποστηρίζουν το ψηφισμένο από τη Βουλή πρόγραμμα σταθερότητας,η διαφορά αναμένεται να μειωθεί στις 2,5 μονάδες.
Το σημαντικό τμήμα της διόρθωσης πρέπει να γίνει στην πλευρά των δαπανών. Οταν όμως λέμε κρατικές δαπάνες εννοούμε,σε τεράστιο μέγεθος,εισοδήματα για κάποιους. Πράγματι,οι μισθοί έφθασαν το 2009 να αναλογούν σε 13,4% του ΑΕΠ. Το 2001,χωρίς αυτό να αποτελεί έτος αναφοράς,η αναλογία ήταν 10,4%,ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 10,9%. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του προγράμματος,αναμένεται ότι θα έχουμε επιστρέψει στο 10,6% του ΑΕΠ το 2015!
Είναι προφανές ότι παρ’ όλη τη σκληρότητα των μέτρων λιτότητας,όπως τη βιώνουν οι απασχολούμενοι στο κράτος και ενόσω η συμβολή τους στην εξυγίανση των δημοσιονομικών πραγμάτων είναι σημαντική,η εξ αυτών των περικοπών περιστολή της δαπάνης δεν επαρκεί. Χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια.
Η μεγάλη απειλή στα δημόσια οικονομικά ήταν και τώρα πλέον έχει γιγαντωθεί,οι ανάγκες υποστήριξης του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας. Αγνοήσαμε με τον πλέον επιδεικτικό τρόπο την αυξανόμενη αδυναμία του μηχανισμού κρατικών και ασφαλιστικών εσόδων στην υποστήριξη των ταχύτατα αυξανόμενων αναγκών του συστήματος.
Το λάθος δεν βρίσκεται αποκλειστικά στην πλευρά των πολιτικών. Τουλάχιστον όχι όλων των πολιτικών. Ολόκληρη η Αριστερά,το σύνολο των συνδικαλιστών,οι διευθυντές των αρμοδίων κρατικών υπηρεσιών,κάποιοι καθηγητές ή δήθεν “καθηγητές”,η αγέλη των κίτρινων Μέσων Ενημέρωσης και βεβαίως,οι λαϊκιστές πολιτικοί έχουν ολόκληρη και αδιαίρετη την ευθύνη.
Σε αυτούς πρέπει να τα ρίχνουν οι συνταξιούχοι και όσοι δικαίως περιμένουν ένα αξιοπρεπές κοινωνικό επίδομα και όχι σε όσους υποστηρίζουν την ανάγκη εξυγίανσης. Ας έχουμε ένα στο νου μας,το ακόλουθο:το άδικο που έπληξε τους 11.000 συμπολίτες μας οι οποίοι εμπιστεύθηκαν τα κρατικά ομόλογα θα είχε πλήξει τα 11.000.000 των κατοίκων αυτής της χώρας αν είχαμε παραδεχθεί την ήττα μας,είχαμε,δηλαδή,προτιμήσει την πτώχευση του ελληνικού κράτους.
Σπεύδω,τέλος,να προλάβω όσους θα υποστηρίξουν ότι το πραγματικό βάρος στον προϋπολογισμό προκαλείται από τους υπερβολικούς τόκους. Το υψηλότερο ποσοστό τόκων επί του ΑΕΠ,στο 6,9%,καταγράφηκε το 2011. Η αναμενόμενη βελτίωση δεν είναι σπουδαία,αφού αναμένεται να σταθεροποιηθεί κοντά στο 6% το 2015. Ηταν 6,5% το 2001. Η πραγματική διαφορά βρίσκεται αλλού.
Η μέση δαπάνη για τόκους,μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών,είναι μόλις 2,7% του εγχωρίου προϊόντος τους. Λιγότερο από τα μισά! Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα πρέπει να εξοικονομεί πάνω από 3 μονάδες του ετησίου προϊόντος της,επειδή δεν εκμεταλλευθήκαμε το σταθερό ευρώ και τα χαμηλά επιτόκιά του για να περιορίσουμε το χρέος. Αν ίσχυε ο συνταγματικός κανόνας που απαγορεύει τη σύναψη χρέους όταν ξεπερνάει το 60% του ΑΕΠ,τότε η Ελλάδα δεν θα διέφερε από τα καλά ευρωπαϊκά κράτη.
Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή,27.3.2012
Ο Μπάμπης Παπαδημητρίου είναι δημοσιογράφος. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στο Παρίσι. Στο παρελθόν συνεργάστηκε με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας,την Τράπεζα της Ελλάδος και μεγάλες εμπορικές τράπεζες. Εργάζεται στην Τηλεόραση και το Ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ και στην εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ».