Στην Κίνα,ο κάθε άνθρωπος είναι ένας μικρός θεός. Η αποστολή του στο κόσμο περιβάλλεται από αρχές και αξίες,βαθιά ριζωμένες στην παράδοση,που καθοδηγούν την προσωπική και οικογενειακή εξέλιξη.
Όταν απαιτείται,ο Κινέζος με τη φόρμα ή το κοστούμι εργασίας,σχηματίζει ένα χαμογελαστό πλήθος και παρατάσσεται δίπλα στον captain,τον αρχηγό της ομάδας,της επιχείρησης. Ακόμη περισσότερο τον Πρωθυπουργό,ο οποίος τούς επισκέπτεται σε μία ξένη χώρα,σε ένα λιμάνι που έχει τα χάλια του και έχουν αναλάβει να το οργανώσουν.
Παρατάσσονται με χαμόγελο,κι ας βρίσκονται σε άλλη χώρα,όπου οι ντόπιοι,με στραβωμένα μούτρα και βίαιες εκφράσεις αποδοκιμάζουν την παρουσία τους. Κρατούν οικεία χρώματα και ναι,δεν μπορεί… κάπου πήρε το μάτι τους και ένα σφυροδρέπανο. Στην αρχή ένοιωσαν συγκίνηση,μετά όμως,όταν ο μεταφραστής εξήγησε τα νοήματα που εξέπεμπαν τα αγριεμένα πρόσωπα,αντιλήφθηκαν ότι τα αισθήματα είναι εχθρικά. Παρά την ιδεολογική συμπάθεια,απ’ ό,τι φαίνεται,σήμερα είναι αυτοί οι καπιταλιστές,σε μία χώρα της ΕΕ (!),που ακόμη αντιστέκεται,με απηρχαιωμένο πολιτικό λόγο.
Πόσο κατανοητή είναι η Παπαρήγα όταν μιλά για απλά ζητήματα της καθημερινότητας! Η αμεσότητα που έχει είναι μεγάλο προσόν,αρκεί να καταλαβαίνεις το περιεχόμενο των λόγων. Είπε προχθές ότι σήμερα,τα νέα ζευγάρια δεν τα βγάζουν πέρα οικονομικά,και αυτό επηρεάζει την απόφασή τους να κάνουν παιδιά. Αυτό το καταλάβαμε. Και μάς έμεινε.
Για τους Κινέζους,η Ελλάδα είναι ιδανικός προορισμός. Για επενδύσεις,ταξίδια,σπουδές,ακόμη και τελετές γάμων,όπως έχει καταδείξει η κοσμοσυρροή στην Σαντορίνη. Στην προηγούμενη επίσκεψη του προέδρου Χου Ζιντάο στην Αθήνα,ζευγάρια από την Κίνα φωτογραφίζονταν στα σκαλοπάτια του Ζαππείου,με χαμόγελο ευτυχίας στα χείλη.
Είναι σαφές ότι η Ελλάδα αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση για τους Κινέζους. Πρώτ’ απ’ όλα,τούς αρέσει το παρουσιαστικό των Ελλήνων. Στέκονται και τούς κοιτούν με τις ώρες. (Σημειωτέον ότι στην Κινεζική κουλτούρα η έννοια «κοιτώ επίμονα,είμαι αγενής»,δεν υπάρχει,όπως δεν υπάρχει και κανένας ενδοιασμός να σε αγγίξουν,κι ας είσαι ξένος,αρκεί η μορφή σου να τούς προκαλεί το ενδιαφέρον). Μικρό το παράδειγμα,αλλά χαρακτηριστικό για τη διαφορά κουλτούρας που υπάρχει.
Η διαφορά αυτή,όμως,ενώνεται στα βάθη της ιστορίας. Δύο αρχαίοι πολιτισμοί μοιράζονται στην αίσθηση της αιωνιότητας,τις ισχυρές ιδέες και αξίες που μελετούν και θαυμάζουν οι ξενοι,τα ιδιαίτερα,γηγενή πνευματικά χαρακτηριστικά των κατοίκων.
Ίσως να είναι ευτύχημα για την ανθρωπότητα,που ο αριθμός των Κινέζων πολιτών ανέρχεται σε 1,3 δισ.,περισσότερους,δηλαδή,από το άθροισμα της ΕΕ,των ΗΠΑ,της Ρωσίας και της Βραζιλίας.
Έτσι,με τις κατάλληλες προϋποθέσεις,η απόβαση της Κίνας στη Δύση ίσως δράσει ως αντιστάθμισμα στη Δυτική παρακμάζουσα «ανάπτυξη» και ισορροπήσει ο κόσμος.
Για την Ελλάδα,ουδέν σχόλιο. Με μερικά δισ.,μπορούν να πάρουν τη θέση τους στο Πάνθεον… Ως εκεί όμως. Αν τούς δουν μαζεμένους για καφέ στο Σύνταγμα,μπορεί και να τούς ορμήξει το ΠΑΜΕ,επειδή… αλλαξοπίστησαν…
«Μια φορά ο Λάο Τσε με τους μαθητές του περνούσε μέσα από το δάσος όπου οι υλοτόμοι έκοβαν δέντρα. Εκατό υλοτόμοι χτυπούσαν τα δέντρα με τσεκούρια και το δάσος ήταν γεμάτο με πεσμένα δέντρα. Ο Λάο Τσε αντιλήφθηκε ένα δέντρο που δεν το έκοψαν οι υλοτόμοι. Το δέντρο είχε λοξό,καμπύλο κορμό με πολλά κλαδιά. Ο Δάσκαλος έστειλε τους μαθητές να ρωτήσουν,γιατί δεν έκοψαν αυτό το δέντρο.
- Είναι άχρηστο,απάντησε ο παλιότερος υλοτόμος,απ’ αυτό το δέντρο δεν μπορείς να κάνεις τίποτα,ούτε καυσόξυλα.
Όταν την απάντηση μετέφεραν στον Λάο Τσε εκείνος είπε στους μαθητές του:
- Να είστε σαν αυτό το δέντρο,να μάθετε να είστε «άχρηστοι»,τότε κανένας δε θα σας πειράζει. Αυτό το δέντρο είναι σοφό. Κοιτάξτε γύρω του τα πεσμένα δέντρα,ήταν ίσια,λυγερά και ψηλά. Φαίνεται πως αυτά τα ψηλά δέντρα ήταν υπερήφανα για τον εαυτό τους και έγιναν για κάποιους χρήσιμα. Να είστε «ανώφελοι και άχρηστοι»,δηλαδή μην γίνεστε εμπόρευμα,πράγμα το οποίο μπορεί κανείς να το πουλήσει και να το αγοράσει».
Αυτή θα μπορούσε να είναι η βάση της Ελληνο-κινεζικής συνεργασίας. Για να είμαστε,εμείς οι υπόλοιποι,τα στραβά δέντρα,ασφαλή…
Ο Δημήτρης Καμάρας είναι δημοσιογράφος (PhD,London). Εχει εργαστεί σε εφημερίδες,στο διαδίκτυο και στον τομέα της πολιτικής επικοινωνίας και στρατηγικής.
