Από όποια πλευρά το δει κανείς,τα Μέσα Ενημέρωσης είναι απαραίτητα για την Δημοκρατία. Παρά την κριτική που τούς ασκείται από κέντρα εξουσίας και ομάδες συμφερόντων,η παρουσία τους είναι επιβεβλημένη. Επίσης,σε κάτι που ίσως όλοι οι Έλληνες δημοσιογράφοι συμφωνούν είναι στην πρόταση που αναγράφεται στην πλάτη της αίθουσας εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ:«Η δημοσίευση είναι η ψυχή της Δικαιοσύνης»,του Ιωάννη Ιάκωβου Μάγερ,ο οποίος αποτελεί σχεδόν και το μόνο σημείο αναφοράς για την ιστορία της δημοσιογραφίας και των εφημερίδων στην Ελλάδα.
Έως εκεί όμως. Αν υπάρχει Έλληνας ή Ελληνίδα δημοσιογράφος που πιστεύει ότι η ΕΣΗΕΑ συνεισφέρει θετικά στο επάγγελμα,παρακαλώ να το σκεφτεί ξανά,υπολογίζοντας με ψυχραιμία όλες τις παραμέτρους της νέας πραγματικότητας,που διαμορφώνεται στον χώρο της βιομηχανίας της επικοινωνίας.
Το τοπίο των ελληνικών Μέσων Ενημέρωσης βρίσκεται σε αποσύνθεση,όχι τόσο λόγω της κρίσης,που έριξε τα διαφημιστικά έσοδα στο μισό,ή ακόμη πιο κάτω,αλλά λόγω ουσιαστικών προβλημάτων και στρεβλώσεων,που διαιωνίζονται τις τελευταίες δεκαετίες. Και η ΕΣΗΕΑ,με τις απεργίες ‘συμπαράστασης’ ωθεί ακόμη πιο γρήγορα το επάγγελμα στην καταστροφή.
Οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να αντιληφθούν ότι στην εποχή του διαδικτύου,τα μόνα σημεία στήριξης που έχουν είναι οι πολίτες,καθώς και η ικανότητά τους να λειτουργούν με σκοπό την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος. Στην ψηφιακή εποχή,η άσκηση της δημοσιογραφίας μπορεί να επιστρέψει στην σφαίρα του λειτουργήματος,παρέχοντας υλικά και ηθικά ωφελήματα προς τους δημοσιογράφους,προκειμένου να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Να ενδυναμώσουν τη θέση τους στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα και να συμβάλουν θετικά στην πορεία προς τα εμπρός.
Σήμερα,η ουσία της κρίσης των Μέσων στη χώρα μας βρίσκεται στο ίδιο το επάγγελμα,στον τρόπο που διαμορφώθηκε η σχέση ιδιοκτησίας με τα Μέσα Ενημέρωσης,την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού,τη λειτουργία των δημοσιογραφικών Ενώσεων και τη συμβολή τους στην προαγωγή και προστασία του επαγγέλματος και τόσα άλλα,που πλέον έχουν εισέλθει στην σφαίρα του αυτονόητου,έχουν ξεπεραστεί από τις τεχνολογικές εξελίξεις και συνθέτουν ένα πεδίο όπου δραστηριοποιούνται οι ευκαιριακοί πρωταγωνιστές της ενημέρωσης. Πάσης φύσεως προέλευσης,από διάφορους κλάδους της βιομηχανίας,με διαφορετικές επιδιώξεις και συμφέροντα.
Τα πράγματα,όμως,ήδη έχουν αλλάξει. Η ενημέρωση,η ερμηνεία των γεγονότων έχουν πάψει να είναι μονοπώλιο του κατεστημένου. Τα ψηφιακά Μέσα έχουν σπάσει τα ‘δεσμά’ της πληροφόρησης,εξερευνώντας νέα πεδία και μία νέα σχέση με το κοινό,σχεδόν διαδραστική,με δυναμισμό,που ωθεί στη δράση. Άλλωστε,το κόστος εισόδου στον κυβερνοχώρου είναι μηδαμινό. Και αν έχεις κάτι να προσφέρεις,τότε οι πολίτες ανταποκρίνονται και συνεισφέρουν με απόψεις,σχόλια ή απλώς και μόνο με την προτίμησή τους.
Οι κοστοβόροι παραδοσιακοί μηχανισμοί των ειδήσεων έχουν ήδη δει το τέλος τους. Η μάχη που γίνεται είναι για να κερδηθεί χρόνος,προκειμένου να αλλάξουν οι στρατηγικές,να επανατοποθετηθεί το προϊόν και να ξεκινήσει η αναζήτηση του νέου ακροατηρίου. Αλλά στο ψηφιακό περιβάλλον,ο χρόνος δεν έχει την ίδια διάρκεια. Οι εξελίξεις ξεπερνούν την προσπάθεια επιβίωσης και οδηγούν την δυσκίνητη κορποριστική θεώρηση σε αδιέξοδο.
Αυτό που μένει είναι οι άνθρωποι και το καθήκον της δημοσίευσης. Οπουδήποτε. Και αυτή δεν απεργεί,ούτε έχει συνδικαλιστικά αιτήματα,ούτε συνδιαλλέγεται με το κατεστημένο…
Ο Δημήτρης Καμάρας είναι δημοσιογράφος (PhD,London). Εχει εργαστεί σε εφημερίδες,στο διαδίκτυο και στον τομέα της πολιτικής επικοινωνίας και στρατηγικής.
