Αμετάβλητη παραμένει η αίγλη της Ευρώπης για τους επενδυτές παγκοσμίως,οι οποίοι την κατατάσσουν στη δεύτερη θέση μετά την Κίνα. Την εικόνα αυτή καταγράφει στην ετήσια έκθεσή της για την ελκυστικότητα της Ευρώπης ως επενδυτικής επιλογής η Ernst &Young (Ernst &Young’s 2011 European Attractiveness Survey). Σήμερα,βέβαια,οι επενδυτές λαμβάνουν τις αποφάσεις τους σε έναν κόσμο “πολλών κέντρων”με πολυάριθμες αποκλίνουσες σφαίρες επιρροής και έντονο ανταγωνισμό σε συνθήκες αναταραχής και ρευστότητας.
Bασισμένοι στην ανάλυση των διεθνών επενδύσεων καθώς και στις απαντήσεις 800 στελεχών από παγκόσμιους ομίλους για το πού και το πώς θα κατευθυνθούν οι ξένες επενδύσεις σε ορίζοντα δεκαετίας,οι συντάκτες της έκθεσης αποτυπώνουν τα όσα συμβαίνουν και όσα προβλέπονται για τη Γηραιά Ηπειρο.
Οι ερωτηθέντες απάντησαν πως κορυφαία επιλογή παραμένει πάντα η Κίνα,η οποία το 2010 απορρόφησε το 38% των παγκόσμιων άμεσων ξένων επενδύσεων (FDI). Δεύτερη στη σειρά εμφανίζεται η Δ. Ευρώπη,η οποία εξασφάλισε το 35%,ανομοιόμορφα κατανεμημένο σε μητροπόλεις και γεωγραφικές περιοχές κυρίως στους τομείς του λογισμικού,των εταιρικών υπηρεσιών και της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Τα χρηματοδοτηθέντα από άμεσες ξένες επενδύσεις έργα εκτινάχθηκαν σε επίπεδα υψηλότερα από τα αντίστοιχα πριν από την κρίση,στα 3.757 το 2010 από τα 3.303 το 2009,και αυτό οφείλεται κυρίως στο ενδιαφέρον των ΗΠΑ. Η συγκεκριμένη χώρα παραμένει ο σημαντικότερος επενδυτής για την Ευρώπη,καλύπτοντας το 25% των συνολικών έργων και ακολουθούν οι ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία,Βρετανία,Γαλλία,Ελβετία και Ολλανδία,) και μετά η Ιαπωνία και η Κίνα. Εντούτοις,στη συνολική τους αξία είναι μικρότερα και με περιορισμένη παγκόσμια σημασία συγκριτικά με έργα σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Τη μερίδα του λέοντος εξασφάλισαν η Βρετανία και η Γαλλία,με αύξηση έργων 7% και 6% αντίστοιχα,αλλά την εντυπωσιακότερη εμφάνιση έκανε η Γερμανία με αύξηση 34% το 2010,σε σύγκριση με το 2009. Τέταρτη στη σειρά είναι η Ρωσία με αύξηση 18%.
Οι ελκυστικές πόλεις
Κλασικός προορισμός των επενδυτικών κεφαλαίων ανεξαρτήτως οικονομικών κλυδωνισμών είναι το Λονδίνο. Πρώτη επιλογή μέσα στις δημοφιλέστερες δεκαπέντε (15) πόλεις της Ευρώπης,οι οποίες ενδείκνυνται για επιχειρηματικές δραστηριότητες,απέχει από την επόμενη 9 ποσοστιαίες μονάδες. Ακολουθεί το Παρίσι,το Βερολίνο και η Φρανκφούρτη,το Αμστερνταμ και η Βαρκελώνη,αλλά δυστυχώς η Αθήνα είναι απούσα.
Η βρετανική πρωτεύουσα,ειδικά,προσελκύει τους ενδιαφερόμενους στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες,την εξυπηρέτηση εταιρειών και τις υπηρεσίες,παρά το υψηλό κόστος διαβίωσης και ένα σύστημα μεταφορών ανομοιογενούς ποιότητας,όπως αναφέρει η Ernst &Young. Το Παρίσι και η Γαλλία,γενικά,αποτελούν δέλεαρ για την παροχή υπηρεσιών κοινής ωφελείας και την ενέργεια,ενώ το Βερολίνο λογίζεται ως ένα διοικητικό κέντρο. Πάντως,γενικά στη Γερμανία κατευθύνονται τα κεφάλαια της βιομηχανίας. Εάν,τώρα,οι επιχειρηματίες επιλέξουν ευρύτερες μητροπολιτικές περιοχές για να διοχετεύσουν τις άμεσες ξένες επενδύσεις τους,στην πρώτη δεκάδα εμφανίζονται το Λονδίνο και το Παρίσι πάλι και μετά η περιφέρεια της Λυών. Το Βερολίνο εξαφανίζεται και παραγκωνίζεται από το Ντύσσελντορφ,τη Μαδρίτη και τη Φρανκφούρτη,τη Μόσχα,το Δουβλίνο,το Μιλάνο και την Αμβέρσα.
Αντιφάσεις
Κατά την έκθεση της Ernst &Young’s 2011 European Attractiveness Survey,εάν έπρεπε να αναδειχθεί μία τρίτη ευρωπαϊκή πόλη διεθνούς βεληνεκούς μετά το Λονδίνο και το Παρίσι,αυτή θα ήταν η Μαδρίτη ή το Αμστερνταμ,οι οποίες δημιουργούν την εντύπωση του κέντρου πολιτικής και οικονομικής εξουσίας.
Αντιφάσεις,όμως,παρατηρούνται και στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη. Μεταξύ των δεκαπέντε δημοφιλέστερων προορισμών για το διεθνές επιχειρείν,συγκαταλέγεται η Πράγα και η Βαρσοβία,εντούτοις οι επενδυτές προτιμούν να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους στη Μόσχα. Κι αυτό δείχνει ότι αρέσκονται στην ιδέα της σταθερότητας των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης,αλλά εκτός αυτής τους περιμένουν υψηλότερες αποδόσεις.
Παράδοση και μέλλον
“Τα αστικά κέντρα προσέφεραν εύφορο έδαφος στα συλλογικά επιτεύγματα της ανθρωπότητας από τη φιλοσοφία στην αρχαία Αθήνα μέχρι τη βιεννέζικη μουσική και τους νεοϋορκέζικους ουρανοξύστες”,επισημαίνει ο Εντουαρντ Γκλέσερ,καθηγητής Οικονομικών στο Χάρβαρντ. “Στις όμορφες πόλεις της Ευρώπης προσέρχονται νέα ταλέντα,ζητώντας πεδίο δράσης. Χρειάζεται μια χρυσή τομή,ώστε να διατηρηθεί η γοητεία της ιστορικής αρχιτεκτονικής των πόλεων και ταυτόχρονα να ανεγερθούν κτίρια επαγγελματικής χρήσης και κατοικίες”.
Αυτές οι πόλεις συνιστούν ακαταμάχητα στοιχεία για τους επενδυτές,αν και συνολικά το μερίδιο της Ε.Ε. στις άμεσες ξένες επενδύσεις διεθνώς έχει συρρικνωθεί από το 43% στο 26% την τελευταία δεκαετία. Αποτελούν κόμβους εμπορίου και συναλλαγών,με βιομηχανικά πάρκα καινοτομίας και ποιοτικές υποδομές μεγάλης κλίμακας,ενώ η πράσινη τεχνολογία και η πληροφορική αναμένεται να λειτουργήσουν ως αιχμές του δόρατος και πόλοι έλξης για μελλοντικές επενδύσεις σε αυτές.
Δημοσιεύθηκε στην “Καθημερινή”,4.6.2011
Η Κατερίνα Καπερναράκου είναι δημοσιογράφος,παρακολουθεί το διεθνές οικονομικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα “Καθημερινή”. Διατηρεί εβδομαδαιαία σαββατιάτικη στήλη με τα πρόσωπα της εβδομάδας. Εχει εργαστεί ως παραγωγός και δημοσιογράφος σε ιδιωτικούς και κρατικούς Ρ/Σ και την Ελληνική Υπηρεσία του BBC. Συνεργάζεται με οικονομικά έντυπα και περιοδικά ποικίλης ύλης. Διετέλεσε πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Δ. Αμνηστίας.
